Είναι τελικά το έντερο ο δεύτερος εγκέφαλός μας;
Η απάντηση μας είναι «ΝΑΙ».
Ένα υγιές πεπτικό σύστημα είναι υπεύθυνο για τη ρύθμιση σχεδόν όλων των άλλων λειτουργιών του σώματος μας! Το ίδιο αποτελείται από μικροοργανισμούς που ζουν φυσιολογικά μέσα σε αυτό και τους γνωρίζουμε ως τη μικροχλωρίδα του εντέρου.
Τα οφέλη ενός υγιούς πεπτικού συστήματος δεν σταματούν στην σωματική μας υγεία καθώς ο άξονας εντέρου – εγκεφάλου συνδέει γαστρεντερική και ψυχική υγεία!
Μια διατροφή πλούσια σε επεξεργασμένα τρόφιμα, η χορήγηση φαρμάκων όπως είναι τα αντιβιωτικά αλλά και το άγχος, μπορούν να διαταράξουν την ισορροπία «καλών» και παθογόνων βακτηρίων του εντέρου.
Τα προβιοτικά μπορούν να αντισταθμίσουν αυτήν την κατάσταση. Είναι μικρόβια που μπορούν να προσφέρουν πολλά οφέλη στην εντερική αλλά και την γενικότερη υγεία μας, όταν χορηγούνται σε επαρκείς ποσότητες. Τα μικροβιακά είδη που χρησιμοποιούνται συχνότερα ως προβιοτικά είναι Lactobacillus, Bifidobacterium spp.
Συμβάλλουν στην:
- Ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, αυξάνοντας την παραγωγή αντισωμάτων και ανοσολογικών κυττάρων
- Ρύθμιση βάρους
- Ρύθμιση επιπέδων γλυκόζης στο αίμα
- Βελτίωση των ηπατικών ενζύμων, ανακούφιση ηπατικής βλάβης που προκαλείται από το αλκοόλ σε μακροχρόνιους καταναλωτές
- Πρόληψη και θεραπεία της ατοπικής δερματίτιδας
- Ανακούφιση από ψυχοσωματικά προβλήματα όπως άγχος και κατάθλιψη
- Πρόληψη επαναλαμβανόμενων λοιμώξεων ουροποιητικού στις γυναίκες
- Πρόληψη του καρκίνου
- Μείωση της μετεγχειρητικής φλεγμονής σε ασθενείς με καρκίνο
- Ανακούφιση διάρροιας, που σχετίζεται με χημειοθεραπεία
Τα Πρεβιοτικά από την άλλη πλευρά λειτουργούν ως «τροφή» των προβιοτικών και ενισχύουν τη δράση τους! Είναιταάπεπτα συστατικά τροφίμων που παρέχουν οφέλη για την υγεία αποκαθιστώντας την ανάπτυξη ωφέλιμων βακτηρίων στο γαστρεντερικό σωλήνα. Συναντώνται κυρίως σε φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής.
Ένας συνδυασμός προβιοτικών και πρεβιοτικών είναι τα συμβιωτικά. Η συνεργιστική δράση τους έχει διαμορφωθεί με τρόπο που όχι μόνο βελτιώνει τις πιθανότητες επιβίωσης των ωφέλιμων μικροβίων αλλά και διεγείρει την ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό τους στον γαστρεντερικό σωλήνα. Συναντώνται σε συμπληρώματα ή σε λειτουργικά τρόφιμα (π.χ. γιαούρτια).
Συμβάλλουν στην:
- Μείωση της γλυκόζης στο αίμα
- Ρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος
- Πρόληψη οστεοπόρωσης
- Θεραπεία νευρολογικών διαταραχών
- Διαχείριση γαστρεντερικών διαταραχών
- Θεραπεία της παχυσαρκίας
- Διαχείριση μεταβολικού συνδρόμου
Τα προβιοτικά χρειάζονται προσοχήσε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς διότι υπάρχουν πιθανότητες να προκαλέσουν βακτηριαιμία. Σε αυτούς τους ασθενής χρησιμοποιούνται αντί για προβιοτικά, τα μεταβιοτικά.
Τα μεταβιοτικά είναι προϊόντα που παράγονται μετά τη δράση των προβιοτικών. Δηλαδή είναι άψυχοι μικροοργανισμοί ή/ και συστατικά τους που ασκούν εξίσου θετικά αποτελέσματα! Μπορούμε να τα βρούμε σε συμπληρώματα διατροφής, που παρέχουν έτοιμα μεταβιοτικά συστατικά (π.χ. βουτυρικό οξύ) αλλά και σε φυσικές τροφές που συμβάλλουν στην παραγωγή τους, όπως είναι το κεφίρ, η σπιρουλίνα, η χλωρέλλα, το μηλόξυδο και τα στέμφυλλα σταφυλιού.
Βιβλιογραφία:
- Stavrou G., Kotzampassi K., (2025), “The expanding role of probiotics in human health”.
- Sarita B., et al., (2025), “A comprehensive review of probiotics and human health – current prospective and applications”.
- Yoo S., et al., (2024), “The role of prebiotics in modulating gut microbiota: implications for human health”.
- Bevilacqua A., et al., (2024), “An update on prebiotics and on their health effects”.
- Latif A., et al., (2023), “Probiotics: mechanism of action, health benefits and their application in food industries”.
- Bodke H., Jogdand S., (2022), “Role of probiotics in human health”.
- Surolia R., et al., (2022), “Synbiotics: a promising approach for improving human health”.
